Os municipios son entidades básicas da ordenación territorial do Estado e canles inmediatas de participación cidadá nos asuntos públicos, que institucionalizan e xestionan de forma autónoma os intereses das comunidades correspondentes.
O concello é unha entidade local territorial.
- Competencias normativas e de autoorganización.
- Poderes tributarios e financeiros.
- O poder da programación ou da planificación.
- As facultades de expropiación e investigación, demarcación e recuperación de oficio dos seus bens.
- A presunción de lexitimidade e a executividade das súas accións.
- As potestades de execución forzosa e sancionadoras.
- A facultade de revisar de oficio os seus actos e acordos.
- As prioridades e preferencias e demais prerrogativas recoñecidas á Facenda Pública para os seus créditos, sen prexuízo das que correspondan á Facenda Pública do Estado e ás comunidades autónomas; así como a non incautación dos seus bens e dereitos nos termos previstos pola lei.
Na súa condición de administracións públicas de carácter territorial, e no ámbito das súas competencias, correspóndelles en todo caso aos concellos: Competencias normativas e de autoorganización.
- Poderes tributarios e financeiros.
- O poder da programación ou da planificación.
- La potestad de programación o planificación.
- As facultades de expropiación e investigación, demarcación e recuperación de oficio dos seus bens.
- A presunción de lexitimidade e a executividade das súas accións.
- As potestades de execución forzosa e sancionadoras.
- A facultade de revisar de oficio os seus actos e acordos.
- As prioridades e preferencias e demais prerrogativas recoñecidas pola Facenda Pública para os seus créditos, sen prexuízo das que correspondan á Facenda Pública do Estado e ás comunidades autónomas; así como a non incautación dos seus bens e dereitos nos termos previstos pola lei.
Para o cumprimento dos seus fins e no ámbito das súas respectivas competencias, as entidades locais, de acordo coa Constitución e as leis, terán plena capacidade xurídica para adquirir, posuír, reclamar, permutar, gravar ou allear todo tipo de bens, titulares de contratos, establecer e explotar obras ou servizos públicos, estar obrigado, presentar os recursos establecidos e exercer as accións previstas nas leis.
O territorio, a poboación e a organización son elementos do Municipio.
O Goberno e a Administración municipal, agás naqueles concellos que legalmente funcionen en réxime de Concello Aberto, correspóndelle ao concello, integrado polo alcalde e os concelleiros.
Os Concelleiros son elixidos por sufraxio universal, igual, libre, directo e secreto, e o Alcalde é elixido polos Concelleiros ou polos veciños; todo isto nos termos establecidos pola lexislación electoral xeral.
O Concello exercerá en todo caso as súas competencias, nos termos da lexislación do Estado e das Comunidades Autónomas, nas seguintes materias:
- Urbanismo: planificación, xestión, execución e disciplina urbanística. Protección e xestión do patrimonio histórico. Promoción e xestión da vivenda pública con criterios de sustentabilidade financeira. Conservación e rehabilitación do edificio.
- Medio urbano: en particular, parques e xardíns públicos, xestión de residuos sólidos urbanos e protección contra a contaminación acústica, lumínica e atmosférica nas zonas urbanas.
- Subministro de auga potable no domicilio e evacuación e tratamento de augas residuais.
- Infraestruturas viarias e demais equipamentos da súa propiedade.
- Avaliación e información de situacións de necesidade social e atención inmediata a persoas en situación ou risco de exclusión social.
- Policía local, protección civil, prevención e extinción de incendios.
- Tráfico, aparcamento de vehículos e mobilidade. Transporte colectivo urbano.
- Información e promoción da actividade turística de interese e ámbito local.
Feiras, abastos, mercados, mercados e comercio ambulante.Protección da saúde pública.
- Cemiterios e actividades funerarias.
- Fomento das instalacións deportivas e de tempo libre.
- Promoción da cultura e equipamentos culturais.
- Participar no seguimento do cumprimento da escolaridade obrigatoria e cooperar coas administracións educativas correspondentes na obtención dos terreos necesarios para a construción de novos centros educativos. A conservación, mantemento e vixilancia dos edificios de titularidade local destinados a centros públicos de educación infantil, educación primaria ou educación especial.
- Fomento no seu ámbito municipal da participación cidadá no uso eficiente e sostible das tecnoloxías da información e as comunicacións.
Os concellos con poboación superior a 20.000 habitantes deberán prestar, en todo caso, os seguintes servizos:
- alumeado público, cemiterio, recollida de residuos, limpeza viaria, abastecemento de auga potable domiciliaria, sumidoiros, acceso a núcleos de poboación e pavimentación de vías públicas.
- parque público, biblioteca pública e tratamento de residuos.
- Protección da saúde pública.
- Cemiterios e actividades funerarias
- protección civil, avaliación e información de situacións de necesidade social e atención inmediata a persoas en situación ou risco de exclusión social, prevención e extinción de incendios e instalacións deportivas de uso público.
